ایران چگونه به قدرت اقتصادی منطقه تبدیل خواهد شد؟

۲۹ آذر ۱۳۹۵ 1919 نسخه چاپی

ایران چگونه به قدرت اقتصادی منطقه تبدیل خواهد شد؟

ایران چگونه به قدرت اقتصادی منطقه تبدیل خواهد شد؟

تسنیم/ اکونومیست می‌گوید ایران با الگو قرار دادن چین در توجه ویژه به سرمایه‌گذاری صنعتی، کارآفرینی و استارتاپ‌ها می‌تواند به قدرت اقتصادی منطقه تبدیل شود.

درست مثل چندسال اخیر، نشریه اکونومیست در آخرین روزهای سال میلادی ویژه‌نامه‌ای را منتشر و در آن با کمک داده‌های کارشناسی وضعیت اقتصادی «جهان در سال 2017» را پیش‌بینی کرده‌ است.اما نکته جالب اینجاست که کارشناس اکونومیست در این ویژه‌نامه وضعیت اقتصادی ایران سال 2017 را مشابه وضعیت اقتصادی چین در سال 1990 دانسته است. یعنی حدودا زمانی که در چین حرکت از اقتصاد دولتی به سمت کسب‌و‌کارهای خصوصی در شهرها گسترش یافت و بسترهای جذب سرمایه‌های خارجی فراهم شد.

لازم به ذکر است که چین سال‌ها پیش در طرح اصلاحات اقتصادی در مسیری قرار گرفت که بتدریج توانست در دوره‌های زمانی مختلف، مدل اقتصادی خود را که پیش‌تر مبتنی بر سرمایه‌گذاری در صنایع سنگین و تحت مدیریت دولتی بود، به سمت تولید کالاهای مصرفی و با محوریت بخش خصوصی سوق دهد. آنها همزمان به فکر بهبود روابط بین‌المللی افتادند تا به نتیجه خارق‌العاده‌ای در مسیر تبدیل شدن به قدرت اقتصادی جهان برسند.

نقش کارآفرینی و سرمایه‌گذاری

کارشناس نشریه اکونومیست در یادداشت تحلیلی خود، نقش توسعه کارآفرینی و سرمایه‌گذاری در تحول اقتصادی ایران را قابل توجه دانسته و در همین زمینه می‌گوید: «در سال‌های اخیر همزمان با بهبود روابط بین‌المللی ایران، روحیه کارآفرینی جوانان این کشور دوباره زنده شده است.»؛ این کارشناس از طرفی «سرمایه‌گذاری صنعتی» را عامل مهم رشد بی‌نظیر اقتصادی چین می‌داند؛ یعنی سرمایه‌گذاری در راستای تولید و توزیع کالاها و خدمات.

در ویژه‌نامه مذکور نشریه اکونومیست در حالی که ایجاد فرصت‌ها و موقعیت‌های بیشتر اقتصادی برای ایران در سال جدید میلادی وابسته به حفظ برجام نشان داده شده، آمده است: «با توجه به گسترش روابط تجاری ایران با شرکای قدیمی (‌در اروپا) و جدید (‌در آسیا)، مدرن‌سازی سریع اقتصادی ایران دور از تصور نخواهد بود.»

جمعیت جوان و سرمایه‌های انسانی

اکونومیست دلیل رشد اقتصادی چین را وجود توزیع مناسب جمعیتی و نیروی کار عظیم این کشور می‌داند و وضعیت ایران را نیز مشابه چین توصیف می‌کند: «60 درصد از جمعیت ایران را جوانان کمتر از 30 سال تشکیل می‌دهند. این سرمایه نیروی کار باعث می‌شود که افزایش میزان دستمزدها در زمان بهبود وضعیت اقتصادی به شکل مناسبی کنترل شود؛ به ویژه اگر مشارکت زنان در کار نیز بیشتر شود.»

این نشریه با اشاره به روند فرار مغزها در ایران، تاثیر توسعه کسب‌و‌کارهای نوپای خصوصی بر معکوس‌کردن این روند و بازگشت نخبگان به کشور را مهم می‌داند و می‌گوید: «معکوس کردن روند فرار مغزها (حدود یک چهارم از ایرانی‌هایی که مدرک دانشگاهی دارند، خارج از ایران زندگی می‌کنند) نیز به رشد بهره‌وری کمک خواهد کرد.»

توسعه استارتاپ‌ها؛ نقطه قوت

نشریه اکونومیست توسعه استارتاپ‌ها در ایران را نقطه قوت رشد اقتصادی کشور می‌داند و با مقایسه وضعیت استارتاپی ایران و چین ادامه می‌دهد: «رشد سریع اژدهای سیلیکونی چین موجب شده است که شرکت‌های بومی مانند «علی‌بابا» بازار داخلی چین را قبضه کنند. از طرفی در حال حاضر جمعیت جوان و علاقمند ‌به ‌فناوریِ ایران توسعه روزافزون استارتاپ‌ها را رقم زده‌اند.»

اکونومیست به عنوان نمونه دیجی‌کالا که نسخه ایرانیِ آمازون است اشاره کرده و می‌گوید:«این استارتاپ که در سال 2007 راه‌اندازی شد، نخست در فروش محصولات الکترونیکی تمرکز کرده بود، ولی اکنون انواع گوناگونی از محصولات و اجناس را به فروش می‌رساند.»

اکونومیست ادامه چنین مسیری را مشابه روند تاریخی رشد اقتصادی چین می‌داند و ادامه می‌دهد: «از زمان پیوستن چین به سازمان تجارت جهانی در سال 2001، این کشور به سرعت بازار صادرات جهانی را در دست گرفت. با این کار آنها سهم دیگر کشورهای آسیایی را از صادرات گرفتند، ولی خود به واردکننده‌ عمده‌ قطعات و اجزا از کشورهای همسایه تبدیل شدند. چنین وضعیت مشابهی ممکن است برای ایران اتفاق بیفتد؛ اگر به مرکز تولید و تجارت خاورمیانه، قفقاز و آسیای مرکزی تبدیل شود. اما این پیشرفت به نوسازی اساسی‌ در زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل (نوسازی ناوگان حمل‌و‌نقل هوایی، زمینی و دریایی) احتیاج دارد.»

اعتدال بین اقتصاد خصوصی و دولتی

نشریه اکونومیست از دشواری مسیر حزب کمونیست چین در توسعه اقتصادی این کشور صحبت کرده و می‌گوید: «این حزب از طرفی به بخش خصوصی اجازه رشد می‌دهد و از طرف دیگر می‌خواهد رهبری اصلی اقتصاد را در چنگال خود نگه دارد. به این ترتیب در این کشور از سرمایه‌گذاران خارجی استقبال می‌شود، ولی بخش‌های زیادی از اقتصاد به روی آنها بسته باقی می‌ماند، و در بخش‌های دیگر نیز فقط می‌توانند به طور مشترک سرمایه‌گذاری کنند.»

اکونومیست با مقایسه وضعیت سیاسی چین و ایران اعتدال را راه حل مناسب برای اقتصاد ایران می‌داند و می‌گوید: «حسن روحانی، رئیس‌جمهور اعتدال‌طلب ایران اگر در انتخابات سال آینده نیز مجدداً پیروز شود، نیاز خواهد داشت تا تعادلی میان رویکرد بازار برای سرمایه‌گذاران و راضی نگه داشتن گروه‌های ذی‌نفوذ ایجاد کند.»

اکونومیست با مقایسه وضعیت چین و ایران این‌گونه تحلیل می‌کند که برپایی اقتصاد حول محوریت دولتی مانع رشد اقتصادی مناسب ایران است و در پایان تحلیل اقتصادی‌اش می‌گوید: «در سال 2017، شرکت‌هایی که در بازار چین موفقیت‌هایی را کسب کرده‌اند، احتمالاً تبدیل به الگوی رشد برای شرکت‌های مشابه در ایران خواهند شد.»

منبع:خبرآنلاین

ایران چگونه به قدرت اقتصادی منطقه تبدیل خواهد شد؟